อัตราผลตอบแทน หรือดอกเบี้ยที่ต้องการ มีองค์ประกอบจากอะไรบ้าง

อัตราผลตอบแทน หรือดอกเบี้ยที่ต้องการ มีองค์ประกอบจากอะไรบ้าง

หลักการเงินนั้น High Risk, High Return เสมอ ไม่มีหลักทรัพย์ใดในระยะยาว (ยาวจริง มากกว่า 5-10 ปี) ไม่ใช่ 3 เดือน 6 เดือน ที่สามารถเกิด Excess Return ได้ตลอดไป คำว่า Excess Return หรือ Abnormal Return คือกำไรที่มากกว่า Expected Return On the Same Risk ทุกอุตสาหกรรม ทุกธุรกิจมีความเสี่ยงต่างกัน ผลตอบแทนที่คาดหวังจึงต้องต่างกันจะบอกว่าลงทุนใน A ให้ผลตอบแทนสม่ำเสมอ 20% ต่อปีอย่างมั่นคงตลอด 15 ปี คนที่ถือหุ้น B มีความเสี่ยงต่ำกว่าได้เพียง 15% คงขาย B แล้วยอมซื้อ A ที่แพงขึ้นเพื่อรับผลตอบแทน 18% การได้จ่ายลงทุนแพงแต่ได้ผลตอบแทนสูงขึ้นกว่าที่เคยได้ย่อมพอใจ มองฝั่งคนที่ขาย A มีสองกลุ่ม คืออยากได้สั้นๆ วันนี้ราคา a บาท ผลตอบแทนที่ได้คือ 20% ถ้าคนพอใจ 18% มาซื้อยอมจ่ายที่ 1.11a หรือพูดง่ายๆ หุ้นถูกเสนอซื้อสูงขึ้น 11.1% และจะไล่ราคาจนบวกไป 33.3% ก็ควรหยุด เพราะราคานี้ได้ผลตอบแทน 15% เท่ากับที่ถือ B จึงไม่รู้จะซื้อทำไม มองด้านคนขาย A ให้ แน่นอนทำกำไรไปแล้ว 33.3% แต่เขาไม่มีหุ้นดีๆ มั่นคงยาวๆ 20% แล้วตัวใหม่ที่มากกว่านี้ก็ไม่มี (เพราะถ้ามี คนก็จะมาซื้อไปแล้วเช่นกัน) ดังนั้นระยะยาวคนที่ได้สูงๆ 20% จะไม่ขาย ถ้าขายผลตอบแทนระยะยาวจะไม่เกิดอีก ในโลกการลงทุนที่มีการซื้อขายเปลี่ยนมือได้ตลอดเวลา จึงยากที่จะมีคนที่ได้ Excess Return ไปตลอดกาล ยกเว้นถือไม่ขายออก Excess Return จึงมาจากการได้ a (trade) มากกว่า b (ถือ) มูลค่าหุ้นที่ให้ Excess Return จากการดำเนินงาน ราคาจะปรับขึ้นจนเต็มมูลค่า แล้วระยะยาวกำไรบริษัทนั้นก็จะโตไปตามภาวะอุตสาหกรรม

คราวนี้มองในด้านบริษัท ยากเช่นกันที่บริษัทใดจะมีกำไรเหนือคนอื่นในอุตสาหกรรมเดียวกันได้ตลอดกาล เพราะต้องเกิดการแข่งขันโดยเฉพาะในตลาดการค้าเสรี การทำ Extra or Excess Return จึงไม่ใช่เรื่องง่ายในระยะยาวๆ เลย อาจทำได้ในช่วงเวลาหนึ่งเท่านั้น ยิ่งขนาดใหญ่ยิ่งยากขึ้น ฉนั้นในโลกการลงทุนจึงต้องคำนึงถึง High Risk, High Return เสมอ ผลตอบแทนจึงต้องมองควบคู่ความเสี่ยงเสมอ ซึ่งในผลตอบแทนที่ Classic ที่สุดคือ CAPM (Capital Asset Pricing Model) เมื่อ r_i คือ Expected Return ของหลักทรัพย์ i ดังสมการต่อไปนี้  

r_i  = r_f + b * (r_m – r_f )

(r_m – r_f ) = RP = Risk Premium ผลตอบแทนของ Market โดยเฉลี่ยรวมที่สูงกว่าอราดอกเบี้ยสินทรัพย์ม่มีความเสี่ยง (นิยมใช้พันธบัตรรัฐบาล (คลัง) 1 ปี – Treasure Bill)

r_m = Expected Market Return

r_f  = Return of Risk Free Asset

b * (r_m – r_f ) = BRP = Business Risk Premium

จากสมการบอกเบื้องต้นบอกให้รู้ตามหลักการเงินว่า High Risk, High Return ความเสี่ยงคือ BRP โดยที่ b ค่าที่ว้ดความสัมพันธ์ความเสี่ยงของบริษัทนั้นเปรียบเทียบกับ Market เช่น 1.1 หมายความว่าบริษัทนั้นมีความเสี่ยงเฉลี่ยมากกว่าตลาด 1.2 เท่า หากตลาดให้ Market Risk Premium (r_m – r_f ) = 9% หุ้นบริษัทนั้นควรให้ผลตอบแทนไม่น้อยกว่า r_f + 1.2 * 9% = r_f + 10.8% เป็นต้น

ซึ่งในโลกการเงินสามารถนำมาเขียนกลางทั้งตราสารหนี้ ตราสารทุนได้ดังนี้

Ki   = r_f +IP + LP + MTP + DRP/BRP

r_f = Return of Risk Free Asset

IP = Inflation Premium ความเสี่ยงจากอัตราเงินเฟ้อ

LP = Liquidity Premium ความเสี่ยงจากสภาพคล่องในการได้รับหรือเปลี่ยนเป็นเงินสด

MTP = Maturity Premium ความเสี่ยงจากอายุตราสาร

DRP = Default Risk Premium ความเสี่ยงจากการผิดนัดชำระ มักใช้อันดับ Rating

b * (r_m – r_f ) = BRP = Business Risk Premium ความเสี่ยงจากธุรกิจ

หากมอง r_f + LP + MTP ก็จะเข้าใจได้ง่ายขี้นว่าพันธบัตรที่อายุยาวทำไมถึงมี YIELD สูงกว่าพันธบัตร 1 ปี เพราะตราสารที่อายุยาว จะเสียโอกาสระหว่างการถือครองหากดอกเบี้ยเปลี่ยนแปลงไป LP คือสภาพคล่องที่จะเพิ่มขึ้นหากซื้อขายยาก เพราะเปลี่ยนหรือได้เงินสดช้า การจ่ายดอกเบี้ยของตราสารหนี้ที่จ่ายดอกเบี้ยทุกเดือนจะบวก LP น้อยกว่าตราสารหนี้ที่จ่ายดอกเบี้ยทุก 6 เดือน เพราะการได้เงินสดเร็วทำให้ได้โอกาสในการ reinvestment สูง สำหรับหุ้นแล้วที่ควรใช้ risk free rate ของ G-Bond 1 ปี เพราะหุ้นที่ซื้อขายในตลาดสามารถเปลี่ยนมือได้ทันทีไม่ได้ถูกบังคับโดยสภาพตราสารที่จะได้ YTM

YTM (Yield  To Maturity) ซึ่งหมายถึง ผลตอบแทนในการถือตราสารจนครบกำหนด เช่นผลตอบแทนหุ้นกู้ 6 ปี ให้ YTM 7.58% หมายถึงตลอดอายุการถือตราสารจะได้ผลตอบแทนเฉลี่ย 7.58% ถ้าไม่คิดว่าไม่มีการขายออกก่อนกำหนด ผลตอบแทน YTM นี้ ได้คำนึงถึงความเสี่ยงต่างๆ ในตัวตราสารแล้ว

ดังนั้นการไปถือ B/E ของบริษัทใดก็ตาม ผลตอบแทนหรืออัตราดอกเบี้ย ควรอย่างน้อยเท่ากับ r_f +IP + LP + MTP + DRP/BRP แม้ตราสารจะ non-rate ก็ตามก็ต้องควรบวก BRP ลงไปแทน ฉนั้นจะเอาเพียงอัตราสูงกว่าเงินฝากเล็กน้อยดูจะไม่สมเหตุสมผลนัก คนมีหน้าที่บริหารเงินชาวบ้านต้องเข้าใจด้วยครับ